Thưa ông, ông có thể đánh giá những thành công nổi bật, quy mô hợp tác giữa Zarubezneft và Petrovietnam trong khai thác dầu khí thời gian qua?

Ngày hôm nay ngành dầu khí đã trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam,  có nhiều đóng góp vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam với tốc độ tăng trưởng trung bình đạt gần 20%/năm, chiếm bình quân 18-20% GDP cả nước, đóng góp trung bình 20-25% tổng thu ngân sách. Sản lượng dầu khí khai thác hàng năm bình quân khoảng 24 triệu tấn dầu qui đổi, cung cấp gần 35 tỷ m3 khí khô cho sản xuất, 40% sản lượng điện của toàn quốc, 35-40% nhu cầu ure và cung cấp trên 70% nhu cầu khí hóa lỏng cho phát triển công nghiệp và tiêu dùng dân sinh. Xuất khẩu dầu thô có tốc độ tăng trưởng cao và ổn định, đóng góp phần lớn kim ngạch xuất khẩu cả nước, đặc biệt là giai đoạn trước đây, bình quân khoảng 15%. Hiện nay, tỷ trọng này đã giảm và chỉ còn chiếm khoảng 7,5% do dầu thô được đưa vào các nhà máy lọc dầu ở Việt Nam. Những thành tựu nổi bật này xuất phát từ những công trình dầu khí đầu tiên hình thành trên quan hệ hợp tác với Liên bang Xô-viết trước đây và LB Nga ngày nay trong đó hiệu quả nhất là các dự án hợp tác với Zarubezhenft.

Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro giữa Petrovietnam và Zarubezhneft với hơn một nửa lượng dầu khai thác tại Việt Nam chiếm vị trí quan trọng hàng đầu và có doanh thu lớn nhất trong số những công ty có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam. Trong số các dự án trọng điểm đang được Tập đoàn tích cực triển khai thì trọng tâm là các dự án khai thác dầu tại các mỏ Nhe-nhet-xky của Liên doanh Rusvietpetro với Zarubezneft.

Công ty Liên doanh RUSVIETPETRO  đang thực hiện các hoạt động thăm dò, phát triển khai thác tại 13 mỏ dầu của 04 lô thuộc khu tự trị Nhenhexky. Tới thời điểm 31/12/2016, RVP đã đưa vào khai thác 6 mỏ là Bắc – Khoseđaiu, Visovoi, Tây – Khoseđaiu, Bắc – Oshkotưin, Sikhorei và Đông – Ianhemđei trong số 13 mỏ và hiện đang triển khai các công việc cần thiết để đưa các mỏ còn lại vào khai thác. Sau 6 năm hoạt động Liên doanh Rusvietpetro đã khai thác được gần 19 triệu tấn dầu, chuyển về Việt Nam trên sáu trăm năm mươi triệu đô-la Mỹ.

Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam Nguyễn Vũ Trường Sơn

Thưa ông, nhìn lại các mục tiêu đặt ra cho ngành dầu khí từ khi mới thành lập cho đến nay, ông đánh giá thế nào về thành công/hiệu quả của quan hệ hợp tác này?

Ngoài những thành công đã nói ở trên, tôi có thể nhấn mạnh rằng:

1. Kể từ khi tấn dầu đầu tiên được khai thác vào năm 1986 tại mỏ Bạch Hổ, trải qua gần ba thập kỷ, PVN đã có bước trưởng thành vượt bậc về mọi mặt để trở thành một tập đoàn kinh tế mạnh của quốc gia. PVN đã có một vị trí quan trọng, là một mũi nhọn trọng yếu của nền kinh tế Việt Nam trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hàng năm đóng góp trung bình 20 – 25% tổng thu ngân sách Nhà nước. PVN đã đưa ngành Dầu khí Việt Nam có vị trí trong cộng đồng các quốc gia khai thác dầu khí trên thế giới, góp phần không nhỏ trong việc nâng cao uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Đến nay, PVN đã xây dựng được hệ thống công nghiệp dầu khí hoàn chỉnh, đồng bộ từ khâu tìm kiếm thăm dò, khai thác – phát triển công nghiệp khí đến chế biến dầu khí và dịch vụ dầu khí.

2. Hình thành và phát triển trong quá trình hợp tác với Liên xô, LB Nga chủ yếu là với Zarubehzneft, đã giúp cho Petrovietnam xây dựng được đội ngũ cán bộ quản lý điều hành có thể đảm đương các vị trí cao nhất, hàng nghìn cán bộ kỹ thuật công nghệ cao đủ năng lực đảm đương toàn bộ khâu tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí. CBCNV của Vietsovpetro lúc đầu chỉ có 168 người, trong đó có 58 người Việt Nam, sau 35 năm hoạt động, các bạn Nga đã  giúp đỡ chúng ta xây dựng được đội ngũ lao động vững mạnh trong mọi lĩnh vực, bao gồm các cán bộ quản lý, khoa học học kỹ thuật, đội ngũ kỹ sư, công nhân lành nghề. Đặc biệt, Vietsovpetro đã đào tạo, bồi dưỡng được những chuyên gia đầu ngành về công nghệ khoan, khai thác dầu, khí, thiết kế công trình dầu khí biển, tự động hóa. Hiên nay tổng số lao động của Vietsovpetro là trên 7 nghìn người, trong đó có trên 6 nghìn người Việt Nam và 518 người Nga. Lực lượng lao động có trình độ chuyên môn cao với 43 tiến sĩ, 272 thạc sĩ, 3.277 kỹ sư, cử nhân thuộc nhiều ngành và gần 3.000 công nhân kỹ thuật lành nghề, trong số này có nhiều người có chứng chỉ quốc tế.

Đây là chất xám vô giá của cả ngành dầu khí Việt Nam, đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc hình thành và phát triển sự nghiệp của toàn ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam.

Thưa ông, ông đánh giá thế nào về tiềm năng, cơ hội, những dự án hợp tác quan trọng của hai bên trong thời gian tới?

Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam ngày nay đã trở thành tập đoàn kinh tế hàng đầu của đất nước. Cùng với sự phát triển vượt bậc của ngành dầu khí Việt Nam, các dự án hợp tác với LB Nga đang được mở rộng cả về lĩnh vực hợp tác và khu vực hoạt động. Ngày hôm nay các đối tác LB Nga trong đó Zarubezhneft đang đi đầu trong hoạt động dầu khí và mở rộng ở thềm lục địa Việt Nam, cùng với Petrovietnam cùng tham gia phát triển khai thác dầu khí ở nhiều vùng thuộc  lãnh thổ LB Nga. Bắt đầu từ Vietsovpetro, ngày nay Zarubezhneft đang thăm dò khai thác dầu khí ở gần chục lô hợp đồng ngoài khơi thềm địa Việt Nam, cùng Petrovietnam khai thác các mỏ Bạch hổ, Rồng, Nam Rồng Đồi Mồi, Thỏ trắng, Thiên Ưng,…

Chiến lược phát triển của Petrovietnam đã được Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam phê duyệt, khẳng định việc mở rộng hợp tác đầu tư tại nước ngoài trong lĩnh vực thăm dò và khai thác dầu khí có một vị trí đặc biệt quan trọng, trong đó Liên bang Nga có tầm quan trọng đặc biệt. Với quan hệ hữu nghị, truyền thống lâu đời giữa 2 dân tộc  anh em Việt – Nga, cùng sự hợp tác có hiệu quả với các đối tác Nga trong lĩnh vực dầu khí nhiều năm qua tại Việt Nam, Petrovietnam thực sự mong muốn và quyết tâm mở rộng các hoạt động của mình tại Liên bang Nga, nơi chúng tôi xác định là địa bàn chiến lược và ưu tiên số 1.

Với nhiệm vụ gia tăng trữ lượng dầu khí là trọng tâm, Petrovietnam sẽ đẩy mạnh hợp tác với Zarubezhneft và các đối tác nước ngoài để tìm kiếm thăm dò tại các lô ở thềm lục địa Việt Nam. Petrovietnam khuyến khích đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực lọc hóa dầu, công nghiệp điện, …mà doanh nghiệp Nga có thế mạnh. Bên cạnh các dự án tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đang cùng Zarubezhneft và các công ty dầu khí Nga mở rộng hợp tác đào tạo và nghiên cứu khoa học. Các bạn Nga tiếp tục cùng với các đồng nghiệp Việt Nam của mình kề vai sát cánh trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước Việt Nam.

Có thể nói quan hệ hợp tác truyền thống chiến lược với Zarubezhneft là quan hệ hợp tác kinh tế có hiệu quả nhất giữa hai nước, là biểu tượng của tình hữu nghị bền vững được xây đắp lâu dài giữa hai nước và luôn luôn nhận được sự quan tâm và ủng hộ đặc biệt của Chính phủ hai nước.