PV: Thưa Thứ trưởng, Đảng, Nhà nước và Bộ Công Thương luôn coi trọng vai trò trụ cột của Petrovietnam đối với nền kinh tế quốc gia. Theo Thứ trưởng, trong bối cảnh hội nhập hiện nay, việc quản trị, điều hành một tập đoàn kinh tế Nhà nước lớn như Petrovietnam có ý nghĩa như thế nào?

	Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng: Việt Nam đang hội nhập kinh tế thế giới thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA). Khi nguồn lực về vốn, công nghệ và tài nguyên thiên nhiên không phải là thế mạnh cạnh tranh thì DN phải vươn tới những chuẩn mực quốc tế trong quản trị điều hành, tận dụng tốt các lợi thế trong tiến trình hội nhập, biến thách thức thành cơ hội.

Với Petrovietnam, vấn đề nâng cao năng lực quản trị điều hành càng quan trọng khi Tập đoàn đang có hoạt động tại nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ với 5 lĩnh vực chính là tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí; lọc hóa dầu; công nghiệp khí; công nghiệp điện và dịch vụ dầu khí chất lượng cao. Đây đều là những lĩnh vực cốt lõi, nền tảng cho quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đòi hỏi công nghệ, kỹ thuật, nhân lực chất lượng cao. Việc làm tốt công tác quản trị doanh nghiệp sẽ giúp Petrovietnam tận dụng và phát huy tối đa các nguồn lực, tăng cường khả năng ứng phó với các biến động thị trường để đóng góp ngày càng hiệu quả hơn cho nền kinh tế.

Điều này phần nào đã được chứng minh trong những năm gần đây, mặc dù thị trường dầu khí thế giới có nhiều biến động tiêu cực, giá dầu xuống thấp kéo dài, cơ chế hoạt động của Tập đoàn vẫn còn nhiều vướng mắc nhưng Petrovietnam với mô hình quản trị được xây dựng theo hướng chuẩn quốc tế đã biết tận dụng các nguồn lực sẵn có, xây dựng các kịch bản, cùng giải pháp ứng phó với biến động giá dầu một cách hiệu quả, tiếp tục có đóng góp quan trọng và ý nghĩa đối với tăng trưởng kinh tế của đất nước với mức trên 10% GDP.

PV: Theo Thứ trưởng, vấn đề cốt lõi trong công tác quản trị mà lãnh đạo Petrovietnam cần quan tâm là gì nếu muốn phát triển bền vững?

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng: Thực tế cho thấy, có những DN với xuất phát điểm thấp, nhưng nhờ biết nắm bắt thời cơ đã vượt qua khó khăn, thách thức để thành công. Nhưng cũng có những DN, dù có xuất phát điểm tốt, nguồn tài chính dồi dào, thị trường ổn định, song năng lực quản lý kém, trình độ hạn chế đã thua lỗ, phá sản. Qua đó, có thể thấy chất lượng quản trị, nguồn nhân lực đóng vai trò quyết định đến sự thành công hay thất bại của mỗi DN. Đối với một Tập đoàn kinh tế Nhà nước trụ cột về năng lượng quốc gia như Petrovietnam thì những vấn đề trọng yếu cần quan tâm là phải có kế hoạch, lộ trình để nâng cao hơn nữa chất lượng quản trị DN, tiến tới trở thành công ty dầu khí mang tầm khu vực và thế giới, đồng thời phải xây dựng được đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao, tăng cường nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ…, phát triển bền vững.

PV: Để đạt được mục tiêu đó, Petrovietnam cần triển khai cụ thể những giải pháp nào, theo quan điểm của Thứ trưởng?

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng: Thời gian tới, Petrovietnam cần phải xây dựng và đề xuất với Chính phủ và các bộ, ngành về cơ chế, chính sách phù hợp với thông lệ ngành Dầu khí quốc tế cũng như chiến lược phát triển của ngành Dầu khí Việt Nam nhằm tăng quyền chủ động cho Tập đoàn; cơ chế, chính sách về đầu tư ra nước ngoài; cơ chế, chính sách về tổ chức thực hiện các dịch vụ dầu khí đặc thù trong nội bộ Tập đoàn. Tiếp tục thực hiện công tác sắp xếp, đổi mới, tái cơ cấu DN, đảm bảo vận hành đầy đủ theo cơ chế thị trường, phù hợp với xu hướng phát triển và hội nhập; sắp xếp, cổ phần hóa các DN mà Nhà nước không cần nắm giữ 100% vốn hoặc không cần nắm giữ vốn chi phối trong Tập đoàn; nghiên cứu phát triển các tổng công ty/công ty chuyên ngành, tập trung vào lĩnh vực cốt lõi, đủ mạnh và xóa bỏ sự cạnh tranh nội bộ theo các lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh chính.

Petrovietnam cũng cần tiếp tục thực hiện hệ thống quản lý, quản trị DN hiện đại theo chuẩn mực quốc tế; tiếp tục nghiên cứu, áp dụng các phương thức, hình mẫu quản trị tiên tiến trên thế giới nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh, hạ giá thành sản phẩm; thí điểm áp dụng hệ thống đánh giá hiệu quả chuẩn KPI tại một số đơn vị thành viên của Tập đoàn. Thường xuyên rà soát và tiến hành công tác cải cách hành chính trong quản lý, điều hành nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy quản lý. Tiếp tục hoàn thiện quy trình, quy chế nội bộ, phân cấp, ủy quyền nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, ngăn ngừa và cảnh báo rủi ro. Tăng cường quản lý, giám sát thông qua người đại diện; xây dựng tiêu chuẩn và cơ chế cử người đại diện dựa trên loại hình DN. Đồng thời, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản trị DN và hoạt động sản xuất kinh doanh…

Đặc biệt, Petrovietnam phải phát triển được nguồn nhân lực dầu khí theo tiêu chuẩn quốc tế, ưu tiên đào tạo bổ sung cho những khâu còn thiếu, nhất là các chuyên gia thuộc các lĩnh vực mũi nhọn. Xây dựng chế độ thù lao và các chế độ, chính sách đặc thù áp dụng cho các hoạt động tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí ở trong nước và nước ngoài; đào tạo và không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ, công nhân viên làm công tác tái cơ cấu, sắp xếp, đổi mới DN. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất, kinh doanh, tăng cường nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ. Xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ đầu ngành có trình độ cao; có chính sách thu hút nhân tài từ bên ngoài, lựa chọn và tuyển dụng các cán bộ có trình độ, các cán bộ có kinh nghiệm. Tăng cường và đẩy mạnh công tác hợp tác quốc tế với các đối tác chiến lược, công ty và tổ chức trong khu vực và trên thế giới về đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, về đổi mới và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất kinh doanh…

PV: Hiện Petrovietnam đang đẩy mạnh tái cấu trúc, do đó những tác động từ phía Chính phủ, các bộ, ngành đối với tiến trình này có ý nghĩa hết sức quan trọng đến sự thành công của Tập đoàn, Thứ trưởng có thể cho một vài đánh giá về vấn đề này?

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng: Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tái cơ cấu của Petrovietnam vẫn còn những tồn tại, hạn chế, khó khăn vướng mắc trong công tác tái cơ cấu DN. Nhiều vướng mắc, khó khăn của Petrovietnam đưa ra chưa được xử lý kịp thời, thỏa đáng, nhiều cơ chế tháo gỡ vướng mắc cho sản xuất kinh doanh cũng trong tình trạng như vậy, làm ảnh hưởng đến hoạt động của Tập đoàn. Sự đồng hành, hỗ trợ của các bộ, ngành với Petrovietnam trong việc xây dựng các cơ chế, chính sách… liên quan đến hoạt động dầu khí sẽ quyết định sự thành công của tiến trình tái cấu trúc Petrovietnam. Do đó, chúng ta cần phải đồng hành trong việc tháo gỡ những vướng mắc này.

PV: Quan điểm của lãnh đạo Bộ đối với việc xử lý những kiến nghị từ phía Petrovietnam như thế nào, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng: Trong bất kỳ tình huống nào cũng phải khẳng định vị thế, vai trò của Petrovietnam đối với nền kinh tế là hết sức quan trọng. Có thời điểm đóng góp vào GDP của Petrovietnam lên tới 28-30%. Tại thời điểm hiện nay, dù đang phải đối diện với nhiều khó khăn, đặc biệt trong bối cảnh giá dầu xuống thấp, kinh tế thế giới có nhiều biến động, Tập đoàn vẫn đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP.

Tuy nhiên, những nỗ lực của Petrovietnam đôi khi vẫn chưa được xã hội, các cơ quan, bộ, ngành liên quan và dư luận xã hội nhìn nhận một cách đầy đủ khách quan. Lãnh đạo Bộ Công Thương rất chia sẻ với những khó khăn, thách thức mà Petrovietnam đã và đang phải đối diện. Bộ Công Thương đã và sẽ luôn bám sát, hỗ trợ Petrovietnam trong việc đề xuất với Chính phủ, bộ, ngành hỗ trợ các cơ chế về nguồn tài chính, giải pháp tháo gỡ, khó khăn vướng mắc của Tập đoàn cũng như các đơn vị thành viên.

PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

Thanh Ngọc