Hơn 30 năm xây dựng và phát triển, Xí nghiệp Khai thác Dầu khí (XNKT) với vai trò là đơn vị sản xuất chính của Liên doanh Việt – Nga (Vietsovpetro) không những đã góp phần đáng kể vào sản lượng khai thác dầu khí của đất nước, mà Xí nghiệp Khai thác Dầu khí còn hoạt động trong cung ứng dịch vụ kỹ thuật cho khách hàng cả trong và ngoài ngành Dầu khí.

XNKT được thành lập ngày 13-2-1987, tiền thân là Xưởng Khai thác Dầu khí thuộc Xí nghiệp Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro. Kể từ thời điểm phát hiện dòng dầu công nghiệp ở tầng móng của mỏ Bạch Hổ, đến tháng 9-1988, XNKT bắt đầu khai thác dòng dầu đầu tiên từ giếng số 1 giàn MSP-1, bước đầu sản lượng khai thác dầu đạt khoảng 8.771 tấn dầu/ngày đêm. Đến cuối tháng 12-1988, xí nghiệp đã khai thác được 1 triệu tấn dầu. Tính đến hết năm 1991, sản lượng khai thác của xí nghiệp đạt trên 5 triệu tấn dầu thô.

Giai đoạn 1991-2001 là giai đoạn phát triển của XNKT bằng cách mở rộng liên tiếp hoạt động khai thác của mình. Xí nghiệp đã khai thác dầu thô ở mỏ Rồng, khai thác khí ở mỏ Bạch Hổ, kết thúc thăm dò và khai thác dầu khí ở mỏ Đại Hùng. Đến tháng 11-2001, XNKT đạt tổng sản lượng khai thác 100 triệu tấn dầu thô.

Nghiệm thu trạm điều khiển giếng WHCP Thiên Ưng

Từ khi khai thác tấn dầu đầu tiên cho đến nay, XNKT luôn đảm bảo khai thác mỏ an toàn; hoàn thành và hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch được giao. Sản lượng hằng năm khai thác đều vượt mức kế hoạch từ 0,08% đến 14,6%. Đặc biệt, trong giai đoạn từ 1998 đến tháng 10-2009, xí nghiệp đã đưa vào khai thác trên 77 giếng mới; gia tăng trữ lượng dầu 101,6 triệu tấn; thu gom và vận chuyển vào bờ hơn 16 tỉ m3 khí đồng hành. Khí đồng hành là nguồn nguyên liệu quý giá mà Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro nói chung và XNKT nói riêng cung cấp cho cụm khí – điện – đạm mới hình thành, góp phần thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong những năm vừa qua và thời gian tới.

Cùng với việc phát hiện dầu trong tầng móng, Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro nói chung và XNKT nói riêng đã nghiên cứu, đề xuất nhiều giải pháp kỹ thuật công nghệ và đã áp dụng giải pháp khai thác dầu với hệ số thu hồi dầu cao bằng phương pháp bơm ép nước để bảo tồn, duy trì áp suất vỉa. Ứng dụng này đã mang lại hiệu quả kinh tế rất cao, nhờ đó hệ số thu hồi dầu 15-18% đã được nâng lên đến 35-38% rồi 40,3%, giúp làm lợi hàng chục tỉ USD.

Trong xử lý dầu, XNKT được trang bị nhiều thiết bị hiện đại, với kỹ thuật công nghệ tiên tiến cùng với sử dụng các loại hóa phẩm tạo nhũ hiệu quả, nên trong suốt 30 năm qua, việc xuất bán dầu luôn đạt chất lượng cao, đạt chuẩn quốc tế. Toàn bộ kết quả lao động miệt mài của tập thể cán bộ khoa học – kỹ thuật Vietsovpetro trong lĩnh vực này được đúc kết trong công trình: “Nghiên cứu, phát triển và hoàn thiện công nghệ thu gom, xử lý, vận chuyển dầu thô trong điều kiện đặc thù của các mỏ Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro và các mỏ kết nối trên thềm lục địa Việt Nam” vừa được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học – công nghệ.

Đồng thời, trong quá trình phát triển của mình, XNKT đã thực hiện các giải pháp kỹ thuật quan trọng khác như tiến hành lập kế hoạch và hoàn thành sửa chữa lớn 1.172 giếng, gia tăng 6.870 nghìn tấn dầu, xử lý 1.061 vùng cận đáy giếng, gia tăng 2.493 nghìn tấn dầu. Từ năm 2015 XNKT đã tiến hành chương trình công tác tối ưu hóa gaslift với tổng số 273 lần, tiết kiệm 81 triệu m3 khí và gia tăng 67,7 nghìn tấn dầu.

XNKT đồng thời tham gia vào công tác mở rộng vùng hoạt động của Vietsovpetro tại các lô dầu khí khác như mỏ Thiên Ưng thuộc Lô 04-3, mỏ Cá Tầm thuộc Lô 093-12, lô 12/11… Hiện nay, XNKT đang vận hành giàn khai thác khí Thiên Ưng đã được đưa vào hoạt động từ tháng 10-2016 với sản lượng khí khai thác hiện tại đạt 400.000m3/ngày đêm.

Trong điều kiện sản lượng khai thác dầu giảm, để đảm bảo công việc và thu nhập ổn định cho CBCNV, từ năm 2005 đến nay, XNKT là thành viên năng động, đi đầu trong công tác nhận thầu cung ứng dịch vụ kỹ thuật đã chú trọng đẩy mạnh hoạt động dịch vụ cho khách hàng trong và ngoài ngành để tận dụng các nguồn lực sẵn có, tận dụng tối đa tiềm lực thiết bị và kinh nghiệm của đội ngũ CBCNV. XNKT đã từng bước tiếp cận, thâm nhập vào thị trường dầu khí nước ngoài như liên doanh, liên kết phối hợp với các công ty dầu khí tham gia vào các dự án thiết kế, giám sát kỹ thuật, dịch vụ cho thuê tàu chứa dầu… Một số khách hàng tiêu biểu của XNKT có thể kể đến như JVPC, Petronas Carigaly, Cửu Long JOC, Liên doanh VRJ, Hoàng Long – Hoàn Vũ JOC, KNOC…

Qua hơn 30 năm kinh nghiệm xây dựng và phát triển, đến nay, XNKT đã có đầy đủ năng lực về trang thiết bị, máy móc, nhân lực để thực hiện các dịch vụ kỹ thuật chuyên ngành dầu khí cho các nhà thầu dầu khí trong và ngoài nước, đảm bảo chất lượng và hiệu quả cao, tạo được uy tín nhất định đối với khách hàng.

Hiện tại, XNKT là đơn vị trực tiếp khai thác dầu trên các mỏ Bạch Hổ, Rồng, Thỏ Trắng và Gấu Trắng, song song đó là dịch vụ vận hành, bảo dưỡng, xử lý, xuất bán sản phẩm dầu cho khách hàng Hoàn Vũ JOC, điều hành khai thác, xử lý, vận chuyển và xuất bán sản phẩm dầu cho mỏ Nam Rồng – Đồi Mồi của Liên doanh VRJ với Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro và các mỏ Tê Giác Trắng, Hải Sư Đen, Hải Sư Trắng và mỏ Thái Bình (Petronas Việt Nam). Doanh thu từ các hoạt động dịch vụ và hoạt động sản xuất phụ từ 2006 đến nay đạt 690,3 triệu USD, uy tín trong lĩnh vực dịch vụ kỹ thuật dầu khí ngày càng được nâng cao.

Xí nghiệp hiện đang quản lý hệ thống các phương tiện kỹ thuật hiện đại, các thiết bị chuyên dụng trong khai thác và vận chuyển dầu khí gồm 13 giàn cố định, 2 giàn công nghệ trung tâm, 2 giàn ép nước 70.000m3/ngày đêm, 22 giàn nhẹ, 3 tàu chứa dầu và trên 257km đường ống dẫn dầu khí ngầm dưới biển. Căn cứ dịch vụ sản xuất trên bờ của XNKT bao gồm hệ thống kho bãi hiện đại, các phân xưởng có chức năng phục vụ sản xuất và công tác dịch vụ ngoài như: Sửa chữa thiết bị chuyên dụng ngành Dầu khí, bảo dưỡng sửa chữa cần ống, thiết bị nâng; khảo sát, bảo dưỡng, sửa chữa, thử thủy lực và lắp đặt các bình áp lực, cụm công nghệ khai thác…

Đội ngũ nhân lực của xí nghiệp có gần 1.800 kỹ sư, công nhân với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành Dầu khí, có trình độ chuyên môn cao, trong đó trình độ đại học và trên đại học trên 1.000 người, bao gồm các ngành chính như: kỹ sư công nghệ khai khác dầu khí, kỹ sư máy & thiết bị khai thác dầu, kỹ sư địa chất khai thác mỏ, kỹ sư đo lường và tự động hóa, kỹ sư điện, điện lạnh, kỹ sư điều khiển tàu chứa dầu, máy tàu… Số lượng người có trình độ trung cấp và công nhân kỹ thuật trên 700 người. Nhiều kỹ sư và công nhân kỹ thuật được đào tạo, tập huấn, nghiên cứu ở nước ngoài. Hiện tại, trong xí nghiệp có 130 chuyên gia Nga đang công tác trực tiếp và có nhiều chuyên gia nước ngoài khác cộng tác trong nhiều lĩnh vực.

Trong hơn 30 năm hình thành và phát triển, XNKT đã không ngừng lớn mạnh, thường xuyên đổi mới về tổ chức sản xuất và đặc biệt là đổi mới công nghệ, thiết bị, đào tạo nguồn nhân lực, song song đó là tăng cường công tác điều hành và quản lý nhằm nâng cao hiệu quả trong sản xuất, đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao của công nghệ khai thác dầu khí trên biển, cũng như thỏa mãn các yêu cầu của khách hàng trong công tác dịch vụ. Việc đi đầu trong công tác cung cấp dịch vụ cho khách hàng bên ngoài cũng đã góp phần quan trọng tạo cho XNKT một đội ngũ có bề dày kinh nghiệm, phong cách làm việc năng động, đặc biệt đã hình thành được tư duy và thái độ của người làm dịch vụ chuyên nghiệp trong toàn thể CBNV.

Nguyên Phương